Recensie door Marissa van der Valk, journalist en eigenaar Studio Biediebiedie

Veertiger Roza krijgt de diagnose kanker en komt voor de grootste uitdaging van haar leven te staan. Na haar herstel kiest ze ervoor haar leven radicaal om te gooien en alleen nog te doen wat haar gelukkig maakt. Het op waarheid gebaseerde debuut van schrijfster Floor Nusink is daarmee een krachtig verhaal over veerkracht en de moed om opnieuw te beginnen.

To-do lijst

“Vandaag is het een jaar geleden dat ik mijn diagnose kreeg… Ik wil deze dag markeren als de dag waarop mijn leven een wending nam, niet als onheilsdag.” Met die conclusie eindigt het verhaal van de ‘perfectionistische doener’ Roza. Iemand die – naar eigen zeggen – elke dag binnen een strak stramien to-do-lijstjes afwerkt. Iemand die werkt, de kinderen ophaalt, kookt en dan in de avond de was vouwt, “of zoiets”.

Tot die ene, onzalige dag waarop ze hoort dat ze ‘ziek’ is. Van ene dokter Goedmakers, nota bene. Een dag waarop ze ineens wordt gebombardeerd tot patiënt. Ze ‘afhankelijk’ wordt gemaakt. Onmogelijke beslissingen moet nemen. Ontredderde collega’s aan haar bureau krijgt die ze moet troosten omdat ze schrikken van haar boodschap. Onvergefelijk boos wordt op haar kinderen, die het (ook) niet snappen. En ze voelt zich niet eens ziek!

Herkenning

‘Ik ben Roza’ zal voor veel patiënten, hun dierbaren en wellicht ook voor de medische wereld een herkenbaar verhaal zijn. Of dat zou in ieder geval moeten. Roza’s ervaringen raken belangrijke thema’s waar je mee te maken krijgt: bijvoorbeeld de onzekerheid (“Ik durf niet meer zo goed op mijn gevoel te vertrouwen. Ik heb ook niet gevoeld dat ik ziek was”.). Of de angst en de pijn (“mijn onderbuik voelt alsof hij er een pot sambal in heeft uitgesmeerd”). De paniek, het gebrek aan kennis en nog veel meer.

Ook herkenbaar is waarschijnlijk de schiere lulligheid waarmee je soms geconfronteerd wordt en waar je mee moet dealen bovenop al het andere. Dat je, net nadat je gehoord hebt dat je baarmoeder misschien verwijderd wordt, moet wachten in een wachtkamer vol ‘zwangere buiken’. Dat je specifiek een afspraak met een bepaalde arts maakt, omdat je die net een beetje begint te vertrouwen in deze tijd vol absurde emoties, maar dat de betreffende arts op het moment van de afspraak net van baan is veranderd. En er nu een ander zit. Met een stagiaire. Of je dat oké vindt?

Relevant

Maar ‘Ik ben Roza’ overstijgt het niveau van een relaas over ziekte. Het is het verhaal van een persoonlijke transformatie na een ingrijpende gebeurtenis en daarmee relevant voor een grotere groep lezers. Want wat Roza’s verhaal extra interessant maakt, is de manier waarop ze haar strijd tegen kanker gebruikt als katalysator voor een compleet andere levensrichting. Een thema dat blijft aanspreken, omdat het ons allemaal herinnert aan de kracht die we in onszelf kunnen vinden, zelfs in de moeilijkste tijden. Maar ook een omslag die in de praktijk heel moeilijk is. Je leven helemaal omgooien. We willen het (soms) allemaal, maar begin er maar eens aan.

Een andere baan. Waarschijnlijk. Eindelijk die relatie beëindigen. Tuurlijk. Een verre reis, een boek schrijven, iets goed maken uit het verleden. Misschien. Maar je leven echt helemaal omgooien. Letterlijk – pas op spoiler alert! – naar een ander land en cultuur verhuizen. Je bestaande relatie overdenken en opnieuw elkaar (nog beter) leren kennen. Besluiten af te rekenen met al je ingesleten rolpatronen uit het verleden. Eindelijk luisteren naar je innerlijke stem en te handelen naar wat je hoort. Ik doe het haar niet na.

Ik ben Roza
Floor Nusink
Uitgeverij Elikser, 2020
ISBN: 9789463652834